Phải nhanh thôi, phía trước là đoạn suối sâu mà chiếc cầu ván đã gãy sau đợt lũ trái mùa. Chính quyền đã huy động đóng góp kinh phí, nay mai mới khởi công xây cầu mới. Rồi mưa đến. Những cơn mưa núi luôn khiến những người xa nhà như Nhiên bồi hồi nhớ, vời vợi thương. Ký ức dẫn dắt cô đi mê mải trong vô vàn kỷ niệm với những điều đã trải qua, nghĩ lại chưa bao giờ làm Nhiên hối tiếc.

Mùa thu năm ấy, đã hơn năm năm. Khoảng thời gian quá ngắn so với một đời người nhưng đủ để cô gái nhút nhát nhưng nhiều khát vọng cống hiến như Nhiên mạnh mẽ hơn, làm những điều mình từng ấp ủ.

2. Nhiên và Hằng là bạn đại học. Bốn năm ở cùng ký túc xá. Hai đứa thân nhau, thương yêu như chị em ruột, đi đâu, làm gì đều có nhau. Sau đợt thi công chức, cả hai đều trúng tuyển, được phân công giảng dạy. Tuy nhiên, Hằng thoáng buồn, tâm trạng bất an khi phải dạy trên miền núi, xa nhà gần trăm cây số. Trong khi đó, Nhiên được dạy ở thị trấn, cách nhà chỉ mười phút đi xe máy.

Hai bạn trẻ nhiều đêm tâm sự. Tiếng ho khan vì lao lực của mẹ Hằng thi thoảng cắt ngang câu chuyện của họ. Mẹ Hằng là công nhân vệ sinh môi trường, lại là mẹ đơn thân, nuôi con khôn lớn nên người là cả một quá trình đầy khó khăn, vất vả. Nhìn căn nhà cấp bốn đã xuống cấp, vật dụng bên trong chẳng có gì đáng giá, Nhiên không khỏi bùi ngùi.

Biết Hằng còn trằn trọc, chưa ngủ được, Nhiên ôm vai bạn thủ thỉ:

- Mình đổi quyết định cho nhau nhé?

Hằng ngồi nhổm dậy, ngạc nhiên. Dưới ánh sáng của vầng trăng mùa thu dịu mát len vào phòng, gương mặt Nhiên rạng ngời, toát lên niềm vui và sự chờ đợi những lời từ cô bạn thân.

Hằng lí nhí:

- Mình cảm ơn bạn nhưng...

Nhiên cầm tay Hằng chia sẻ:

- Dù sao ba mẹ mình cũng còn khỏe, công việc ổn định, nhà còn có anh trai, chị gái. Hằng thì có mỗi mình mẹ...

Phải nói là Nhiên đã “ép” Hằng chấp nhận, vì sợi dây tình bạn bền chặt, vì những điều Nhiên nói ra đều hợp lý. Cũng vì sự hy sinh cao cả của cô gái biết nghĩ cho người khác này mà người đứng đầu sở đã sẵn sàng thay đổi quyết định giữa hai người.

3. Trời thu bao giờ cũng mang một vẻ đẹp vừa lãng mạn, yêu kiều, vừa rực rỡ của tàn phai khiến Nhiên luôn có cảm giác đợi chờ điều gì đấy. Trong vòm cây nhuốm đầy sắc đỏ. Trong màu trời bàng bạc lúc chiều buông. Nhiên là giáo viên Ngữ văn và là người làm thơ nên đa cảm chăng? Cũng không biết nữa, nhưng trước sự biển đổi của thiên nhiên qua từng khoảnh khắc khiến nhiều lần Nhiên thốt lên thích thú. Vậy đấy, bầu trời đang trong xanh, nắng rỡ ràng mà thoáng chốc đã đổi sắc đầy ưu tư, trầm lắng bởi tầng tầng mây xám. Là nhịp cầu nối giữa mùa hạ cùng những cơn nắng nóng và sự tê tái của mùa đông, thế nên mùa thu phải mang trong lòng sự đỏng đảnh rất đáng yêu, gây nhiều thiện cảm? Nhiên đã phát hiện điều lý thú này trong một chiều lang thang trên đồi vắng.

Nhiên đi vào làng. Ngày tựu trường sắp tới. Những đứa trẻ hay theo cha mẹ, anh chị lên rẫy, vào rừng cũng đã ở nhà chuẩn bị sách vở, áo quần để vào năm học mới. Mấy năm gần đây, keo được giá và có sự quan tâm của các cấp chính quyền trong việc chuyển đổi cây trồng, vật nuôi nên kinh tế của người dân khá lên. Thỉnh thoảng Nhiên còn kết nối với các nhóm thiện nguyện hỗ trợ bà con vùng sâu, vùng xa. Cô được học sinh yêu quý, người dân ở đây xem cô như người nhà. Nhiên thấy vui và quyết tâm làm tốt nhiệm vụ của người giáo viên. Cũng may người yêu Nhiên hiểu và chia sẻ với cô, cả niềm vui và nỗi buồn. Nhiên biết yêu xa nhiều bất lợi, sự tin tưởng nhau luôn là điều khiến người trong cuộc phải đặt lên hàng đầu. Một khi mất niềm tin ở đối phương thì cuộc tình dẫu đẹp đến mấy cũng sẽ đi vào ngõ cụt. Nhiên là cô gái lạc quan, yêu đời và nhiều ước mơ. Thế nên, đặt lên bàn cân giữa tình cảm với anh và công việc nơi vùng núi, cô đã không ngại ngần chọn xa nhà, thực hiện ước mơ và vun đắp tình yêu thêm ý nghĩa.

4. Anh đã ngược núi tìm Nhiên trong một ngày đầu thu. Đêm ấy, bên bờ suối, dưới ánh trăng cổ tích huyền nhiệm, Nhiên gật đầu nhận lời tỏ tình của anh.

Anh sẽ chuyển công tác lên miền núi. Không phải vì Nhiên không muốn về phố, cũng không phải vì công việc hiện tại của anh gặp khó khăn, mà cốt lõi anh nhận ra giá trị đích thực của cuộc sống này là gì. Những điều Nhiên từng trải, những việc Nhiên đã làm khiến anh có sự thay đổi trong quan niệm, trong nhận thức. Một cây non muốn nảy mầm, phát triển cần nơi có ánh sáng, đất đai phù hợp. Tình cảm giữa anh và Nhiên cũng thế, sẽ duy trì và ngày càng mặn nồng hơn khi được gieo trồng trên mảnh đất của niềm tin, của lòng bao dung và đồng cảm.

Nhiên rất vui vì điều này. Cô cảm giác bay lên, bồng bềnh trong hạnh phúc khi được tình yêu chắp cánh. Nhiên gọi điện về cho Hằng. Hai cô bạn thân tíu tít đủ chuyện đã làm cho khoảng cách không gian rút ngắn lại, gần đến nỗi chỉ đưa tay ra thôi cả hai đã chạm được nhau.

Nhiên đưa anh đến thăm nhà học trò, gặp gỡ những cụ già. Họ đã kể về tập tục, truyền thống của dân làng. Họ nhắc lại quá khứ đói nghèo, trẻ em không được đến trường, con chữ, phép tính xa lạ với chúng. Họ biết ơn nhà nước, các cấp chính quyền đã giúp họ có bữa ăn no, con đường xuống chợ không còn gập ghềnh, sỏi đá. Họ cảm ơn thầy cô miền xuôi không quản ngại khó khăn mang cái chữ đến với trẻ em nghèo.

Nhiên lặng lẽ nghe, chốc chốc liếc nhìn anh. Anh cũng đang trầm tư suy nghĩ.

5. Bầu trời bỗng xanh hơn trong một sáng đầu thu. Mây trắng vấn ngang đỉnh núi. Gió la đà ngọn cỏ, lao xao trong vòm lá. Và nắng thật dịu dàng rải muôn nơi. Nhiên đắm say trong cảm nhận khi tiết trời thay đổi. Nhiên bước đi trên con đường quen thuộc từ khu nhà công vụ vào làng. Mấy năm dạy xa nhà, rời vòng tay cha mẹ, cô thấy mình tự lập và trưởng thành hơn. Những dự định đã thành, những mơ ước ngày càng vun đắp. Ánh mắt đầy khao khát của học trò giúp Nhiên có thêm động lực. Trang sách mở ra đưa Nhiên đến những chân trời mới. Có lẽ khi mang trong mình quá nhiều khát vọng, con người ta trở nên mạnh mẽ, vượt qua những trở ngại, thử thách. Gần ba mươi tuổi, Nhiên có gần mười năm để khẳng định bản thân, nhiều đánh đổi và ưu tư.

Nhiên khoác hờ tấm khăn mỏng, lần bước lên triền đồi ngắm nhìn sóng cỏ nhấp nhô theo làn gió. Cô thấy lòng bình yên lạ. Tiếng chim thánh thót đâu đây. Mùi hoa dại đong đưa, đầy mê dụ... Nhiên đi trong xôn xao nỗi nhớ. Cô thấy mình ở hiện tại đủ đầy yêu thương và tin tưởng. Cô tự hỏi mai này khi đã quá quen với nơi này, khi đã đi qua nhiều mùa thu của cuộc đời, cô sẽ giữ lại cho mình những gì? Nhiều lắm chứ, Nhiên mỉm cười trước sự cả nghĩ của mình. Cô nay vẫn còn trẻ, những năm tháng thanh xuân dành cho giáo dục miền núi, những ân tình được nhận, những nỗi lo thoáng qua khi mùa lũ về, khi con đường vào làng sạt lở, gây ách tắc giao thông. Cả tình yêu của anh, những ân cần lo lắng, những bữa cơm muộn màng, dưới ngọn đèn mờ vì sự cố cúp điện do mưa bão.

6. Cây thị góc vườn đã vàng ươm những quả, mùi thơm dậy cả đêm khuya. Mẹ gọi cho Nhiên bảo hôm nào gửi lên cho cô ủ trong góc phòng, thơm lắm. Nghe mẹ nhắc, Nhiên bồi hồi nhớ về tuổi thơ, về con ngõ nhỏ xôn xao mỗi mùa thị chín. Hương thị thơm nồng nàn phả vào không gian, làm cho lũ chim nô nức kéo về. Hương thị quyến rũ đánh cắp những giấc ngủ trưa của bọn con nít vì sự thòm thèm. Nhiên và Hằng nhặt đầy giỏ, treo từng chùm trước cửa sổ. Có hôm còn giấu trong túi áo mang đến lớp, hương thị nhè nhẹ lan ra. Đã khá lâu Nhiên không được thưởng thức cái mùi vị thân thuộc, dân dã này.

Một buổi chiều muộn, anh xuất hiện trước phòng Nhiên, trong tay là chùm thị cuối mùa, vàng ươm. Cô bất ngờ, vui sướng.

- Chúng mình cưới nhau, em nhé!

Anh ghé sát tai Nhiên như thể sợ gió mang đi lời yêu thương vừa ngỏ. Cô mỉm cười, e thẹn nhìn anh rồi gật đầu đón nhận. Chợt thoáng qua suy nghĩ của Nhiên bởi sự trùng hợp không ngờ là tình yêu của họ đi qua những mùa thu, những hờn giận, chia xa, những nỗi niềm, rạn nứt đều có cả, nhưng chính niềm tin vào những điều tốt đẹp đã kéo họ gần hơn.

Nhiên cùng anh đứng ở đầu dốc, bên con suối nhỏ đón từng tốp học sinh đến lớp. Nhìn sự hồn nhiên, vô tư trong từng giọng nói, tiếng cười của các em mà lòng Nhiên đắm say hạnh phúc trong những ngày mùa thu chầm chậm trôi.

Tổng hợp nhiều nguồn